Δημήτρης Παπαϊωάννου

Σε μια δεύτερη ευγενική χειρονομία προς τη σύγχρονη Ελληνική χορευτική σκηνή (μετά τις μικρές χορογραφίες που παρήγγειλε σε Έλληνες χορογράφους το 1995), το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών μας ζήτησε να ανεβάσουμε μια μεγάλου μήκους παράσταση. Αποφασίσαμε με το Γιώργο Κουμεντάκη να παίξουμε διαφορετικά αυτή τη φορά: θα συνέθετε αυτός πρώτα τη μουσική και έπειτα θα έφτιαχνα εγώ μια παράσταση για να τη συνοδεύσει. Η λύση μου στην εξίσωση ήταν μια ιστορία (στυλιζαρισμένη σε ύφος film noir) ενός γέρου άνδρα σε ένα δωμάτιο, ο οποίος ήταν παγιδευμένος σε ένα φαύλο κύκλο συνεχών playback της στιγμής που τον άφησε η γυναίκα του. Έχοντας δει ξανά και ξανά Τη Νύχτα (La Notte) του Antonioni, προσπάθησα να εμφυσήσω στην παράσταση κάτι από την μαυρόασπρη κομψότητα της ταινίας.

Η ιδέα έχει ως εξής: ένας γέρος άνδρας σε μια αναπηρική καρέκλα ανοίγει την πόρτα του σπιτιού του και την κλείνει ξανά. Στο δωμάτιο εμφανίζονται μορφές της γυναίκας του και του ίδιου σε νεαρή ηλικία. Παρακολουθούμε την εποχή του πρώτου τους έρωτα, τον πρώτο τους καβγά και το αδιέξοδο στο οποίο έφτασε η σχέση τους. Και οι δύο, για να μπορέσουν να κάνουν έρωτα, δημιουργούν φαντασιώσεις - ο άνδρας έναν κλώνο της Marilyn Monroe και η γυναίκα έναν ιδανικό αθλητή. Καθώς κινούμαστε μπρος και πίσω στην ιστορία, η ατμόσφαιρα στο δωμάτιο γίνεται αποπνικτική. Η γυναίκα στο τέλος σπάει, φτιάχνει τη βαλίτσα της, ανοίγει την πόρτα και φεύγει. Ο νεαρός άντρας δεν καταφέρνει να τη φωνάξει πίσω. Ο γέρος, παγιδευμένος στη μέση όλων αυτών των αναμνήσεων από το παρελθόν, δεν μπορεί να αλλάξει τίποτε. Η δράση έχει κολλήσει στη στιγμή που η γυναίκα βγαίνει από το δωμάτιο: την παρακολουθούμε να βγαίνει ξανά και ξανά, μπρος πίσω, σε αργή και γρήγορη κίνηση, σε ένα επαναλαμβανόμενο μαρτύριο. Έξω από την πόρτα η γυναίκα είναι ελεύθερη, τρέχοντας στη βροχή· μέσα στο δωμάτιο ο άνδρας έχει απομείνει γέρος, παράλυτος, ανήμπορος και εξαρτημένος από την αποκλειστική του νοσοκόμα, τον κλώνο της Marilyn.

Η ερμηνεία της συζύγου από την Αγγελική Στελλάτου ήταν υπέρτατης εσωτερικής κομψότητας. Κοιτάζοντας εκ των υστέρων τη σκηνοθεσία, τη δομή και την ατμόσφαιρα του έργου, έχω μια αίσθηση περηφάνιας. Αλλά ως χορογράφος δεν είμαι ικανοποιημένος με ό,τι βλέπω. Θα άξιζε να επανέλθω στην παράσταση, για να εκμηδενίσω το χορό και να απλουστεύσω τις κινήσεις. Παρ' όλα αυτά, αποδείχτηκε μια ενδιαφέρουσα και πολύ αναγκαία προσπάθεια να ξεφύγω από τη γραμμική αφηγηματική μορφή στην οποία ήμουν εθισμένος.

Η παράσταση αυτή περιείχε μια από τις χαρακτηριστικές μου εικόνες: ένα κρεβάτι τοποθετημένο κατακόρυφα, στο οποίο σκαρφαλώνουν οι εραστές, ώστε να δίνουν την αίσθηση στο κοινό ότι παρακολουθεί τη σκηνή από πάνω. Την ιδέα την επανέλαβα αργότερα σε ένα σόλο στο ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ (2001). Ένα στοιχείο αυτής της παραγωγής που αγαπώ ιδιαίτερα είναι το super σχέδιο της Λίλης Πεζανού για την αναπηρική καρέκλα.