Φιλοσοφικός χορός.
«Οι Έλληνες μας έδωσαν κάποτε τη φιλοσοφία. Τώρα μας δίνουν τον φιλοσοφικό χορό. ...Η ζωή είναι παράλληλα ένας αισθησιακός χορός αλλά και ένας αιώνιος αγώνας. ...όλο αυτό μοιάζει με σόου μαγείας χωρίς τα μαγικά, αλλά με υπαρξιακά κόλπα τρόμου και εφιαλτικές εικόνες. ...Σκέτη μαγεία.»
Peter Stenson, Danskonst, 7 Νοεμβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Ανακουφιστικά οικουμενικό και ανείπωτα όμορφο.
«Εκτυφλωτικό. Ένα συναρπαστικά εντυπωσιακό ελληνικό έργο, δοσμένο με μαεστρία. Μοιάζει θρασύ να επιχειρίσει κανείς να περιγράψει το Still Life, το συγκλονιστικό, και απόλυτα σαγηνευτικό σκηνικό έργο τέχνης του Έλληνα χορογράφου Δημήτρη Παπαϊωάννου... Οπότε διαβάστε αυτό το κείμενο σαν ταπεινό σχόλιο, ένα σημείωμα περί ενός λίγο-πολύ αριστουργήματος. ...Το Still Life φέρει πολυεπίπεδες νοηματικές προσεγγίσεις. Η ελληνική μυθολογία — κι αν θέλει κανείς η σημερινή κατάσταση της Ελλάδας — φαντάζουν σαν κάποιες απ’ αυτές, αλλά το Still Life είναι ανακουφιστικά οικουμενικό. Και ανείπωτα όμορφο. ...Δεν έχω ξαναδεί κανέναν περισσότερο ευαίσθητο σκηνογραφικά και αυστηρό οπτικά δημιουργό από τον 51 ετών Δημήτρη Παπαϊωάννου.... ...ένα υπαρξιακό δράμα το οποίο κραυγάζει βουβά.»
Örjan Abrahamsson, Dagens Nyheter, 9 Νοεμβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Αλλάζει το πως έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε.
«Συγκλονιστικά tableaux που μας κάνουν να ταυτιζόμαστε με τον Σίσυφο. Επιτέλους ήρθε στη Στοκχόλμη η σύγχρονη ελληνική σκηνή. ...Ο Παπαϊωάννου, με έναν διασκεδαστικό και παράλογο τρόπο, αλλάζει το πως έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε, σαν να μας κλείνει το μάτι. ...θέτει μία σειρά φιλοσοφικών θεμάτων για τις συνθήκες της ανθρώπινης ύπαρξης και για το πώς κατασκευάζουμε ξανά και ξανά τις ζωές και τις μνήμες μας αναζητώντας και δημιουργώντας νόημα.»
Αnna Ångström, Svenska Dagbladet, 6 November 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Ενα κλίμα συντριβής, στο οποίο καταλήγουμε να αναγνωρίζουμε και να αναλογιζόμαστε τον εαυτό μας.
«...εντυπωσίασε με το συνθετικό του στιλ που, χρησιμοποιώντας σωματικά ευρήματα που πηγάζουν από ποικίλες περιοχές της φαντασίας, καταφέρνει μια μεγάλη και αλλόκοτη αλληλουχία από tableaux vivants που μαρτυρά την πολύπλευρη κατάρτιση, κυρίως στα εικαστικά, του δημιουργού, γνωστού στο κοινό από τις Τελετές Έναρξης και Λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνα 2004. ...Σε μια αλληλουχία αξιομνημόνευτων χορογραφικών και σκηνικών εφευρέσεων, η χορογραφία, παρά τη βραδύτητα των κινήσεων, καταφέρνει να δημιουργήσει μια εύστοχη ατμόσφαιρα, απόμακρη και παγερή, ένα κλίμα συντριβής, στο οποίο όμως καταλήγουμε να αναγνωρίζουμε και να αναλογιζόμαστε τον εαυτό μας.»
Renzo Francabandera, klpteatro.it, 7 Νοεμβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Εικόνες που κόβουν την ανάσα.
«...ένα μοναδικό, εικαστικά συναρπαστικό σύμπαν, όπου το κάλλος, η ευρηματικότηα και το παράλογο βασιλεύουν. Μια αξιοσημείωτη επιτυχία. ...Μια αλληλουχία εικόνων αλλόκοτων και υψηλού κάλλους που κόβουν την ανάση. ...Tο Still Life επισημαίνει τον παραλογισμό και την ομορφιά της ανθρώπινης ζωής όπως και ο Αλμπέρ Καμύ στο φιλοσοφικό δοκίμιό του Ο Μύθος του Σίσυφου... ...ο Δημήτρης Παπαϊωάννου και οι ερμηνευτές του εφευρίσκουν κάθε φορά νέες μορφές, νέες εικόνες — παράξενες, παράλογες ή μεθυστικής ομορφιάς. ...Ας ελπίσουμε ότι αυτή η γαλλική πρεμιέρα είναι μόνο η αρχή μιας πολύ μεγάλης σειράς έργων του.»
Delphine Baffour, Danses avec la plume, 16 Οκτωβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Απλή, σαγηνευτική μαγεία.
«Μινιμαλιστικό, επικεντρωμένο στο σώμα και στη θέση του σώματος στo απτό επίπεδο της σκηνής, αλλά και στο μεταφορικό επίπεδο της ιστορίας, ο Παπαϊωάννου πλάθει απλή, σαγηνευτική μαγεία.»
Gabrielle Selz, Hamptons Art Hub, 1 Αυγούστου 2014
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Κάθε εικόνα αριστουργηματική.
«Κάθε εικόνα είναι αριστουργηματική με τη δύναμη και την καθαρότητα που εκφράζει, μέσα από τη σύνδεση της μυθολογίας με τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. ...Ο Παπαϊωάννου διαπρέπει στη σύνθεση εικόνων δυνατών, ανησυχητικών, που θα ήταν αδύνατον να στηθούν σε μιαν αμιγώς χορευτική παράσταση. Έτσι εξηγείται η αίσθηση ότι επινοεί εδώ μια διαφορετική τέχνη.... Το Still Life είναι ευφυής παραλλαγή του μύθου της εκδίωξης του ανθρώπου από τον παράδεισο και του παράδοξου της ανθρώπινης συνθήκης.... ...με το σώμα τους πετυχαίνουν μια τερατώδη ευελιξία και μια ευχέρεια απίστευτη, καθώς και την κατανόηση σε βάθος της τέχνης του τσίρκου, που περνά μέσα από τη φροντίδα για τη λεπτομέρεια και ενστερνίζεται τη φιλοσοφία του παραλόγου: γι’ αυτό και οι αναφορές στο Σίσυφο, και τον Καμύ, γι’ αυτό και η τόλμη του Παπαϊωάννου να μπει σ’ ένα τόσο ακαθόριστο καλλιτεχνικό πεδίο. ...Έχοντας κάνει το ξεκίνημα της δουλειάς του στις περίφημες καταλήψεις της Αθήνας, τώρα ο Παπαϊωάννου αποδεικνύει πως ένα πρόσωπο μοναχό και λίγα μπάζα, μπορούν θαυμάσια να σταθούν σε μια σκηνή όπως του Théâtre de la Ville, με την προϋπόθεση να συνειδητοποιεί κανείς και να αποδέχεται τη σχέση που συνδέει το σημερινό δυτικό κόσμο με τις ρίζες του θεάτρου του: το νήμα το αόρατο αλλά το απόλυτα χειροπιαστό.»
Thomas Hahn, Danser Canal Historique, 14 Οκτωβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
H αλχημεία της Τέχνης.
«Ευαισθητοποιημένος στη σταδιακή εξαφάνιση της κατηγορίας των ανθρώπων που κατεργάζονται τα υλικά και παράγουν τα αντικείμενα του πολιτισμού (craftsmen), ο δημιουργός πλέκει εγκώμιο στη θέωση που εμπεριέχει η σωματική καταπόνηση πάνω στα απτά στοιχεία της φύσης... Aυτή είναι, κατά τον Δημήτρη Παπαϊωάννου, η αλχημεία της Τέχνης: να μεταπλάθει το υλικό σε κάτι πνευματικό, σε δίοδο προς την Ποίηση.»
Νίκος Ξένιος, bookpress.gr, 30 Μαΐου 2014
Ολόκληρο το άρθρο εδώ
Mια επιστροφή του τεχνίτη στο υλικό του.
«Το Still Life...είναι μια επιστροφή του τεχνίτη στο υλικό του, στην επικέντρωσή του όχι στα μεγάλα θέματα, αλλά στην ίδια την τέχνη, στον τρόπο που σμιλεύει το υλικό, που απεικονίζει το αντικείμενο. Είναι αυτό που λέμε ένα ‘εργαστήριο’, όπου ο καλλιτέχνης αναγνωρίζει κατά βάθος τον εαυτό του και τη θέση του απέναντι στην τέχνη.»
Γρηγόρης Ιωαννίδης, Η Εφημερίδα των Συντακτών, 28 Σεπτεμβρίου 2015
Ολόκληρο το άρθρο εδώ
Θεαματικό και ποιητικό.
«...ο Έλληνας χορογράφος προτιμά τα καθημερινά υλικά...[τα οποία] δημιουργούν θεαματικά και ποιητικά αποτελέσματα. ...Ο ρυθμός είναι αργός, στοχαστικός, γνήσια ποιητικός. ...Βαθειά ριζωμένο στη γενέτειρά του, το έργο αποκτά οικουμενική σημασία.»
Delphine Goater, ResMusica, 17 Οκτωβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Ύψιστη καθαρότητα. Tροφή για το όνειρο, τη φαντασία, το στοχασμό.
«...συμβολικές εικόνες που εμπεριέχουν ολόκληρη τη ζωή, όλη την ουσία της και όλο το νόημα της. Τέτοιο είναι το έργο Still Life του Δημήτρη Παπαϊωάννου. Με αφορμή το μύθο του Σισύφου, προσφέρει μια συμπυκνωμένη εικόνα της Ελλάδας που στέκεται ανάμεσα στο σύγχρονο κόσμο και το παρελθόν της, τις πολιτικές ανατροπές και τους αρχέγονους μύθους της. ...Η αλληλουχία των εικόνων σκιαγραφεί το ιδιόμορφο, υπόκωφο πορτρέτο της Ελλάδας. Αυτή είναι μία έντονα εικαστική παράσταση κατά τη διάρκεια της οποίας η ροή του χρόνου αναστέλλεται, παρατείνεται. Δεν υπάρχει η παραμικρή υπόνεια βιασύνης. Και αιχμηλατιζόμαστε μέσα σε αυτήν την ποίηση, την ύψιστη καθαρότητα. Χωρίς τίποτα το εξαιρετικό να συμβαίνει. Κι όμως, αυτή η πυκνή ένταση, αυτή η φαινομενική απλότητα, αυτό το σχεδόν τίποτα, αυτά τα άφθαρτα αλλά και εύθραυστα κορμιά που κινούνται στο κενό, ανάμεσα σε σωρούς πέτρας και σκόνης, είναι αυτά που δίνουν τροφή για το όνειρο, τη φαντασία, το στοχασμό.»
Denis Sanglard, Un fauteuil pour l’orchestre, 16 Οκτωβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Πέρασμα στην απέναντι πλευρά.
«Ελεύθερες και ποιητικές στιγμές των ανθρώπινων πράξεων. ...Το θέατρο και η εμφάνιση του ασυνήθιστου. Πέρασμα στην απέναντι πλευρά. Αλλού. ...Το Still Life μας ωθεί να απελευθερωθούμε από τους μύθους, να ξανά δώσουμε νόημα στην καθημερινή ζωή και την εργασία, στο ανθρώπινο ον, στη δύναμη της φαντασίας μέσα από μια εκλεπτισμένη αισθητική αληθινή και μοναδική. Έργο τολμηρό που προκαλεί έκπληξη, όπου το οικείο γονιμοποιεί το ανοίκειο και αντιστρόφως.»
Micheline B. Servin, Les Temps modernes n° 679, Ιούλιος—Σεπτέμβριος 2014
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Μια εκ βαθέων διαδρομή.
«Δεν υπάρχει τίποτα καλλιεπές σε αυτήν την παράσταση. Όλες οι επιλογές λειτουργούν δομικά και η αισθητική του Παπαϊωάννου για άλλη μια φορά είναι υψηλού επιπέδου. Η επιβλητική σιωπή που επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος συνιστά μια άλλη εσωτερική μουσική που υποβάλλει τον θεατή σε μια εκ βαθέων διαδρομή.»
Ζέττα Πασπαράκη, popaganda.gr, 20 Ιουνίου 2014
Ολόκληρο το άρθρο εδώ
Ένα είδος μουσικού θεάτρου.
«Στη δίχως ανθρώπινο λόγο παράσταση παρεμβαίνουν με τη δική τους θορυβώδη γλώσσα τα πράγματα...δημιουργώντας μια πραγματική ηχητική σύνθεση. Τα πράγματα μιλούν με ποικίλες φωνές, διεκδικούν να ακουστούν ισότιμα παραπέμποντας σε ένα είδος μουσικού θεάτρου που θυμίζει τις πρώτες πειραματικές συνθέσεις από απλούς θορύβους του Τζον Κέιτζ.»
Δημήτρης Τσατσούλης, Ελευθεροτυπία, 10 Ιουνίου 2014
Ολόκληρο το άρθρο εδώ
Αντίλαλος εκκωφαντικής σιωπής.
«...Ο Παπαϊωάννου έλεγχει πλήρως το αντικείμενό του με εντυπωσιακή ευχέρεια. Όπως ο Ρόμπερτ Γουίλσον ή ο Πίτερ Μπρουκ, ο Aνίς Καπούρ ή η Λουίζ Μπουρζουά. Και όπως γίνεται με τους μεγάλους δασκάλους, ξέρει να αφήνει χώρο και για τον θεατή. Ο αντίλαλος μιας εκκωφαντικής σιωπής που, παραφράζοντας τον Γουίλη Κέρκλαντ, διατυπώνεται ως εξής: Το Still Life, ενδεχομένως, να είναι το ερώτημα του οποίου η ανθρώπινη ζωή αποτελεί την απάντηση.»
Örjan Abrahamsson, Dagens Nyheter, 9 Νοεμβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Όνειρα, μαγείες, αρχέτυπα, ελληνικοί μύθοι.
«Δημήτρης Παπαϊωάννου: ο μεταμορφωτής κορμιών. Είναι ο χορογράφος που εξέπληξε περισσότερο από όλους το 2015: συνδυάζει τη γλωσσική απλότητα με την οπτική επινόηση. ...Όνειρα, μαγείες, αρχέτυπα, ελληνικοί μύθοι: όλες αυτές οι αναφορές είναι χρήσιμες για τη σύνθεση εξωτερικών/εσωτερικών τοπίων, πολύπλοκων αλλά γλωσσικά απλών. Η δουλειά του Παπαϊωάννου είναι σημαντική σε αυτή τήν εποχή, που είναι πλούσια σε χορό αλλά όχι πάντα σε θέση να μετασχηματίσει την κοινοτυπία σε ποίηση.»
Marinella Guatterini, Il Sole 24 Ore, 27 Δεκεμβρίου 2015
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Θέατρο κίνησης, λεπταίσθητο, οραματικό.
«...δεν υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το καλλιτεχνικό εκτόπισμα του Δημήτρη Παπαιωάννου, που επιτέλους αποκαλύφθηκε και στο ιταλικό κοινό, ενός δημιουργού ικανού να αφηγείται με ένα εικαστικό θέατρο, ευρύ και μαγικό, τα δράματα του σήμερα. ...ο Δημήτρης Παπαϊωάννου δείχνει να αντιλαμβάνεται τη σκηνή σαν μια μεγάλη παλέττα ζωγραφικής στην οποία ο χρόνος διαστέλλεται και παίρνει μορφή σ’ ένα σύμπαν ανθρώπινων σωμάτων, ύλης και φωτός. Ένας ζωγράφος της σκηνής που...καταφέρνει να μεταφέρει μία οξυδερκή αντίληψη της σύγχρονης κοινωνίας, ανάμεσα σε δεοντολογία και ηθική, σε θέατρο κίνησης, λεπταίσθητο, οραματικό, πλούσιο σε βαθειά αισθήματα, σπαράγματα ιστορίας (ελληνικής του χτες και του σήμερα), πίνακες από τη ζωή.»
Danza&Danza - Βραβείο Καλύτερου Χορογράφου 2015 για τα έργα Still Life και Πρώτη Ύλη
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Θεατρική δράση σε χορογραφικό ιστό.
«...μια θεατρική δράση σε χορογραφικό ιστό. Σίγουρα η σκηνή είναι στημένη ευφυώς, με μια σφαίρα ημιδιαφανή που μοιάζει με έναν πλανήτη που κρέμεται από ψηλά, αλλά η εντύπωση της παγερότητας σύντομα ανατρέπεται από το χάος της ζωής που ζουν οι επτά έξοχοι ερμηνευτές, για να μείνει στο τέλος γεμάτη συντρίμια σαν πεδίο μάχης. Μια εικόνα προφανώς μεταφορική για την κατάσταση της Ελλάδας σήμερα, ενώ οι αναφορές στους ελληνικούς μύθους δημιουργούν μια αντίθεση, ανάμνηση μιας αρμονικής τάξης πραγμάτων. ...Μόνο πότε-πότε εμφανίζεται μια εικόνα κλασικής ομορφιάς: μια νεαρή κοπέλα με χιτώνα και λυτά μαλλιά που μοιάζει με Καρυάτιδα, μα χάνεται σε λίγα δευτερόλεπτα, σχεδόν θρυματισμένη από έναν μανιασμένο άνεμο. ...Σε όλους δεν μένει παρά η λιτή παρηγοριά ενός κοινού τραπεζιού με λιγοστά προϊόντα της γης. Μια ανάγκη η επιστροφή στις ρίζες, σχεδόν μια ευκαιρία.»
Valentina Bonelli, Danza&Danza 266, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2016
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Πολυδιάστατη και ανεξάντλητη εμπειρία.
«Η ομορφιά αυτού του έργου του Δημήτρη Παπαϊωάννου...συνδυάζει την απλότητα με εφέ που καθηλώνουν: ποιητική, εξαίσια, σταλάζει την ελπίδα σ’ έναν κόσμο παράλογο, όλο βάσανα, ενώ με μικρά, σχεδόν αδιόρατα νεύματα σχηματίζει συνδέσεις με τις καταστάσεις που βιώνουμε σήμερα. Ταυτόχρονα επιτρέπει πολλαπλές αναγνώσεις, και ολοένα ανοίγεται σε πιθανές ερμηνείες· η αλληλεπίδραση ανάμεσα στις εικόνες του και στα προσωπικά βιώματα του καθένα από εμάς καθιστά το Still Life πολυδιάστατη και ανεξάντλητη εμπειρία.»
Ezio Mosciatti, Radio Bio Bio, 16 Ιανουαρίου 2016
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Τόσο εκθαμβωτική, όσο και εμβληματική μιας ερήμωσης.
«Το Still Life είναι οπτικοποιημένη ποίηση...[μια] εντυπωσιακή πράξη κάλλους — την τόσο εκθαμβωτική, όσο και εμβληματική μιας ερήμωσης, αλλά και μιας μεγάλης συμβολικής πυκνότητας επίσης — από τα τελευταία έργα (2014) του καταξιωμένου Δημήτρη Παπαϊωάννου, άλλου ένα πειραματιστή της σκηνής με προέλευσή του τα εικαστικά. Το Still Life ξετυλίγεται σαν γραφιστικό ποίημα εν κινήσει, ή σαν χορογραφικό έργο δίχως μουσική ή χορό, δημιουργημένο με τη γλώσσα των χειρονομιών και με αξιόλογες αναφορές στον Καμύ και τον Μπέκετ, τον Κάντορ και τον Μαγκρίτ.»
Pedro Labra, El Mercurio blogs, 17 Ιανουαρίου 2016
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση
Εικόνες ακριβέστατου γεωμετρικού κάλλους.
«Το Still Life...συναθροίζει επτά ερμηνευτές που έχουν απόλυτο έλεγχο του σώματός τους και που δημιουργούν μια σειρά εικόνων ακριβέστατου γεωμετρικού κάλλους οι οποίες μέσω μηχανισμών επανάληψης και μίμησης μας ταξιδεύουν σε ένα παράλογο σύμπαν. Εξίσου παράλογο ίσως όσο και η τιμωρία του ίδιου του Σίσυφου. ...Από το δεινότατο αυτό έργο δεν απουσιάζει το χιούμορ, και τούτο όχι σαν ένα ‘δωράκι’ ώστε να θαμπώσει το κοινό και να καταστήσει το θέμα πιο εύπεπτο, αλλά περισσότερο σαν την άλλη όψη του νομίσματος. Η τραγωδία και η κωμωδία απέχουν μονάχα ίσαμε ένα βήμα.»
Ezequiel Obregón, Actualidad Artística, 19 Ιανουαρίου 2016
Πρωτότυπο κείμενο, Μετάφραση